Perfil do lutador de Jiu-Jitsu brasileiro, variáveis, técnicas e instrumentos para mensuração do desempenho esportivo: uma scoping review
A scoping review
DOI:
https://doi.org/10.47197/retos.v45i0.91024Palavras-chave:
jiu-jitsu brasileiro; avaliação; atuação; performance atlética; Artes marciais; medicina esportivaResumo
Objetivos: Verificar o perfil do lutador de Jiu-Jitsu brasileiro estudado na literatura e caracterizar as variáveis, técnicas e instrumentos de mensuração do desempenho esportivo. Métodos: A revisão foi realizada de acordo com os critérios de declaração PRISMA, considerando estudos entre os anos de 2010 e 2020 no SportDiscus, PubMed/Medline, SCOPUS, LILACS, Dialnet e SCIELO. Resultados: Foram selecionados 51 estudos, a maioria de origem brasileira (82,4%). A amostra total foi composta por 1.493 lutadores (98% homens), com idade média de 27,1 anos. As variáveis mais avaliadas foram as fisiológicas (24 estudos) e as físicas (13 estudos). Destes, os mais analisados foram o lactato e a força de preensão, respectivamente. Os instrumentos de avaliação mais utilizados foram a Classificação de Esforço Percebido de Borg para as variáveis fisiológicas (13 estudos), a dinamometria para as variáveis físicas (13 estudos) e a escala de peso para as variáveis antropométricas e nutricionais (15 estudos). Conclusões: Foi gerado um perfil de lutador de Jiu-Jitsu brasileiro. As variáveis mais estudadas foram as fisiológicas e físicas. Os instrumentos de avaliação mais utilizados foram a balança de peso, dinamometria e Borg Rating of Perceived Esforço. Além disso, são poucos os estudos que realizam medições em tempo real, em lutadoras, em lutadoras de Jiu-Jitsu brasileiro e que relatam o estilo da lutadora.
Referências
Abad, C. C., McAnulty, S. R., Barros, M. P., Almeida, A. L., Santos-Junior, R. B., Smolarek, A. C., Mascarenhas, L. P., & Souza, T. P. (2016). Lactate response to Brazilian Jiu-Jitsu matches across time. Journal of Exercise Physiology Online, 19(4), 12–20.
Andrade, A., Silva, R. B., Flores Junior, M. A., Rosa, C. B., & Dominski, F. H. (2019). Changes in mood states of Brazilian jiu-jitsu athletes during training and competition. Sport Sciences for Health, 15(2), 469–475. https://doi.org/10.1007/s11332-019-00562-0
Andrade, J. H. C., Lustosa, R. P., Uchoa, F. N. M., Lima, D. L. F., Machado, A. A. N., & Abreu, E. S. de. (2019). Correlação de variáveis cineantropométricas morfológicas com o desempenho de força em atletas de jiu-jitsu brasileiro resumo. Março/Abril, 13(81), 70–77.
Andreato, L. V., de Moraes, S. M. F., Del Conti Esteves, J. V., Miranda, M. L., Pastório, J. J., Pastório, E. J., Magnani Branco, B. H., & Franchini, E. (2014). Psychological, physiological, performance and perceptive responses to Brazilian jiu-jitsu combats. Kinesiology, 46(1), 44–52. https://doi.org/10.13140/2.1.2975.5522
Andreato, L. V., Esteves, J. V. D. C., Julio, U. F., Panissa, V. L. G., Hardt, F., Franzói de Moraes, S. M., & Franchini, E. (2017). Physical performance, time-motion, technical-tactical analyses, and perceptual responses in Brazilian jiu-jitsu matches of varied duration. Kinesiology, 49(1), 30–40. https://doi.org/10.26582/k.49.1.11
Andreato, L. V., Esteves, J. V. D. C., Julio, U. F., Panissa, V. L. G., Hardt, F., Pastório, E. J., Franzói De Moraes, S. M., & Franchini, E. (2016). Metabolic, muscle damage and heart rate responses in Brazilian Jiu-Jitsu matches of varied duration. Kinesiology, 48(2), 182–192. https://doi.org/10.26582/k.48.2.13
Andreato, L. V., Follmer, B., Celidonio, C. L., & Honorato, A. D. S. (2016). Brazilian Jiu-Jitsu Combat among Different Categories: Time-Motion and Physiology. A Systematic Review. Strength and Conditioning Journal, 38(6), 44–54. https://doi.org/10.1519/SSC.0000000000000256
Andreato, L. V., Franchini, E., de Moraes, S. M. F., Esteves, J. V. del C., Pastório, J. J., Andreato, T. V., Gomes, T. L. de M., & Vieira, J. L. L. (2012). Morphological profile of Brazilian Jiu-Jitsu elite athletes. Revista Brasileira de Medicina Do Esporte, 18(1), 46–50. https://doi.org/10.1590/S1517-86922012000100010
Andreato, L. V., Franzói de Moraes, S. M., Esteves, J. V. C., Pereira, R. R. de A., Gomes, T. L. de M., Andreato, T. V., & Franchini, E. (2012). Physiological responses and rate of perceived exertion in brazilian jiu-jitsu athletes. Kinesiology, 44(2), 173–181.
Andreato, L. V., Lara, F. J. D., Andrade, A., & Branco, B. H. M. (2017). Physical and Physiological Profiles of Brazilian Jiu-Jitsu Athletes: a Systematic Review. Sports Medicine - Open, 3(1), 9. https://doi.org/10.1186/s40798-016-0069-5
Andreato, L. V., Pastório, E. J., de Moraes, S. M. F., Del Conti Esteves, J. V., Panissa, V. L. G., Julio, U. F., & Franchini, E. (2016). Hydroelectrolytic balance of Brazilian jiu-jitsu athletes during a simulated competition. Sport Sciences for Health, 12(2), 183–188. https://doi.org/10.1007/s11332-016-0273-1
Andreato, L. V., Franchini, E., De Moraes, S. M. F., Pastório, J. J., da Silva, D. F., Esteves, J. V. D. C., Branco, B. H. M., Romero, P. V. da S., & Machado, F. A. (2013). Physiological and technical-tactical analysis in brazilian jiu-jitsu competition. Asian Journal of Sports Medicine, 4(2), 137–143. https://doi.org/10.5812/asjsm.34496
Andreato, L. V., Julio, U. F., Gonçalves Panissa, V. L., Del Conti Esteves, J. V., Hardt, F., Franzói De Moraes, S. M., Oliveira De Souza, C., & Franchini, E. (2015). Brazilian Jiu-Jitsu Simulated Competition Part II: Physical Performance, Time-Motion, Technical-Tactical Analyses, and Perceptual Responses. Journal of Strength and Conditioning Research, 29(7), 2015–2025. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000000819
Andreato, L. V., Julio, U. F., Panissa, V. L. G., Esteves, J. V. D. C., Hardt, F., De Moraes, S. M. F., De Souza, C. O., & Franchini, E. (2015). Brazilian Jiu-Jitsu simulated competition Part I: Metabolic, hormonal, cellular damage, and heart rate responses. Journal of Strength and Conditioning Research, 29(9), 2538–2549. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000000918
Andreato, L. V., Santos, J. F., Esteves, J. V., Panissa, V. L., Julio, U. F., & Franchini, E. (2016). Physiological, Nutritional and Performance Profiles of Brazilian Jiu-Jitsu Athletes. Journal of Human Kinetics, 53(1), 261–271. https://doi.org/10.1515/hukin-2016-0029
Andreato, L. V., de Moraes, S. M. F., Del Conti Esteves, J. V, Miranda, M. L., Pastório, J. J., Pastório, E. J., Magnani Branco, B. H., & Franchini, E. (2014). Psychological, physiological, performance and perceptive responses to Brazilian jiu-jitsu combats | Psihološka, fiziološka i subjektivna reakcija te promjene u fizičkim performansama nakon borbe u Brazilskom jiu jitsu. Kinesiology, 30702. http://www.scopus.com/inward/record.url?eid=2-s2.0-84903778443&partnerID=MN8TOARS
Andreato,L. V., Franzói de Moraes, S. M., Lopes de Moraes Gomes, T., Del Conti Esteves, J. V., Vidal Andreato, T., & Franchini, E. (2011). Estimated aerobic power, muscular strength and flexibility in elite Brazilian Jiu-Jitsu athletes. Science and Sports, 26(6), 329–337. https://doi.org/10.1016/j.scispo.2010.12.015
Báez, E., Franchini, E., Ramírez-Campillo, R., Cañas-Jamett, R., Herrera, T., & C, C. B.-J. & C. H.-O. (2014). Anthropometric Characteristics of Top-Class Brazilian Jiu Jitsu Athletes: Role of Fighting Style Características Antropométricas en Atletas de Jiu Jitsu Brasilero de Alto Nivel: Rol del Estilo de Lucha. Int. J. Morphol, 32(3), 1043–1050. http://repositorio.unab.cl/xmlui/bitstream/handle/ria/876/Báez_Anthropometric_Characteristics.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Barley, O. R., Chapman, D. W., & Abbiss, C. R. (2017). Section: Original Investigation Article Title: Weight Loss Strategies in Combat Sports and Concerning Habits in Mixed Martial Arts. Journal: International Journal of Sports Physiology and Performance Acceptance Date.
Bevilacqua, G. G., & Turczyn, B. (2015). Humor pré-competitivo em atletas brasileiros de jiu-jitsu. Caderno de Educação Física e Esporte, 13(1), 21–30.
Blomqvist Mickelsson, T. (2020). Modern unexplored martial arts – what can mixed martial arts and Brazilian Jiu-Jitsu do for youth development? European Journal of Sport Science, 20(3), 386–393.
Borges Hernández, P. J., Ruiz Lara, E., & Argudo Iturriaga, F. M. (2016). Relación entre parámetros antropométricos, agarre máximo y velocidad de lanzamiento en jugadores jóvenes de waterpolo. Retos, 2041(31), 212–218. https://doi.org/10.47197/retos.v0i31.50563
Brandao, F., Fernandes, H. M., Alves, J. V., Fonseca, S., & Reis, V. M. (2014). Hematological and biochemical markers after a Brazilian Jiu-Jitsu tournament in world-class athletes. Rev. Bras. Cineantropom. Desempenho Hum, 144–151. http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1980-00372014000200144
Brandt, R., Bevilacqua, G. G., Crocetta, T. ˆ A. B., Monteiro, C. B. D. M., Guarnieri, R., Hobold, E., Flores, L. J. F., Miarka, B., & Andrade, A. (2019). Comparisons of Mood States Associated With Outcomes Achieved by Female and Male Athletes in High-Level Judo and Brazilian Jiu-Jitsu Championships: Psychological Factors Associated With the Probability of Success. School of Physical Education and Sports, 1–7. www.nsca.com
Brasil, B., Chiviacowsky, s., del Vecchio, f. b., & Alberton, c. l. (2015). Comparação do equilíbrio dinâmico entre praticantes de Brazilian Jiu-Jitsu com diferentes níveis de experiência. Revista Brasileira de Educação Física e Esporte, 29(4), 535–541. https://doi.org/10.1590/1807-55092015000400535
Bromley, S. J., Drew, M. K., McIntosh, A., & Talpey, S. (2018). Rating of perceived exertion is a stable and appropriate measure of workload in judo. Journal of Science and Medicine in Sport, 21(10), 1008–1012. https://doi.org/10.1016/j.jsams.2018.02.013
Campos, F., Correa, J. C. M., Canevari, V. C. M., Branco, B. H. M., Andreato, L. V., & Ramos, S. de P. (2020). Monitoring Internal Training Load, Stress-Recovery Responses, and Immune-Endocrine Parameters in Brazilian Jiu-Jitsu Training - PubMed. Journal of Strength and Conditioning Research, 0, 1–9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31972820/
Carneiro, R., Mattos Frota de Souza, T., de Oliveira Assumpçao, C., Neto, J., Asano, R., & de Oliveira, J. (2013). Comportamento da frequência cardíaca e percepção subjetiva de esforço durante combate de Jiu-Jitsu brasileiro. Revista Brasileira de Prescrição e Fisiologia Do Exercício (RBPFEX), 7(37), 10.
Chaabene, H., Negra, Y., Bouguezzi, R., Mkaouer, B., Franchini, E., Julio, U., & Hachana, Y. (2017). Physical and physiological attributes of wrestlers: An update. In Journal of Strength and Conditioning Research (Vol. 31, Issue 5). https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000001738
Corrêa, B., Junior, M., de Moura Simim, M., Franchini, E., & da Mota, G. (2014). Performance in kimono grip strength tests among Brazilian Jiu-Jitsu practitioners from different levels. Journal of Combat Sports and Martial Arts, 5(1), 11–15. https://doi.org/10.5604/20815735.1127447
Correa, B., Moura Simim, M. A., da Silva, C. F., Oliveira Ventura, E. F. de, & Ribeiro da Mota, G. (2017). Desempenho da resistência de força isométrica após simulação de luta em atletas de brazilian jiu-jitsu. Revista Brasileira de Prescrição e Fisiologia Do Exercício, 11(68), 519–524. http://www.repositorio.ufc.br/handle/riufc/62768
Correa, B. V., De, M. M. J., Antônio, M., Simim, D. M., Rezende, F. N., Franchini, E., & da Mota, G. R. (2012). Reliability in kimono grip strength tests and comparison between elite and non-elite Brazilian Jiu-Jitsu players. Archives of Budo, 8(2), 103–107.
Correa, B. V., Neme Ide, B., De Moura Simim, M. A., Marocolo, M., & Da Mota, G. R. (2014). Neuromuscular responses to simulated Brazilian Jiu-Jitsu fights. Journal of Human Kinetics, 44(1), 249–257. https://doi.org/10.2478/hukin-2014-0130
Correa, B. V., Marocolo Júnior, M., de Monteiro, G. G. F. S., Junior, L. O. S., de Moura Simim, M. A., Mendes, E. L., & da Mota, G. R. (2013). Blood lactate response after Brazilian Jiu-Jitsu simulated matches. Journal of Exercise Physiology Online, 16(5), 63–67.
Correa, B.V., De Moura Simim, M. A., Marocolo, M., Franchini, E., & Da Mota, G. R. (2015). Optimal load for the peak power and maximal strength of the upper body in Brazilian jiu-jitsu athletes. Journal of Strength and Conditioning Research, 29(6), 1616–1621. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000000799
Coswig, V. S., Neves, A. H. S., & Del Vecchio, F. B. (2013). Efeitos do tempo de prática nos parâmetros bioquímicos, hormonais e hematológicos de praticantes de jiu-jitsu brasileiro. Revista Andaluza de Medicina Del Deporte, 6(1), 17–23. https://doi.org/10.1016/S1888-7546(13)70030-3
Coswig, V. S., Gentil, P., Bueno, J. C. A., Follmer, B., Marques, V. A., & Del Vecchio, F. B. (2018). Physical fitness predicts technical-tactical and time-motion profile in simulated Judo and Brazilian Jiu-Jitsu matches. PeerJ, 2018(5). https://doi.org/10.7717/peerj.4851
Coswig, V. S., Bartel, C., & Del Vecchio, F. B. (2018). Brazilian jiu-jitsu matches induced similar physiological and technical-tactical responses in gi and nogi conditions. Archives of Budo, 14, 291–301.
Coswig, V. S., Neves, A. H. da S., & Del Vecchio, F. B. (2013). Respostas bioquímicas, hormonais e hematológicas a lutas de jiu-jitsu brasileiro. Rev. Bras. Ciênc. Mov, 19–30. http://portalrevistas.ucb.br/index.php/RBCM/article/view/3800/2589
Da Silva, J., Voltolini, J., & Mine, C. (2016). Fatores associados às lesões de atletas do Brazilian Jiu-Jitsu no Vale do Paraíba Paulista. Revista Brasileira de Prescrição e Fisiologia Do Exercício (RBPFEX), 10(60), 497–503.
Da Silva Junior, J., Kons, R., de Lucas, R., & Detanico, D. (2019). Jiu-Jitsu-Specific Performance Test: Reliability Analysis and Construct Validity in Competitive Athletes. Journal of Strength and Conditioning Research, 1. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000003429
De Sousa, D. F., Eustaquio, J. M. J., Marocolo, M., Mota, G. R., & Neto, O. B. (2020). Cardiac autonomic alterations in different tactical profiles of brazilian jiu jitsu. Revista Brasileira de Medicina Do Esporte, 26(3), 196–200. https://doi.org/10.1590/1517-869220202603216617
Del Vecchio, F. B., Bianchi, S., Hirata, S. M., & Chakon-Mikahil, M. (2007). Análise morfo-funcional de praticantes de brazilian jiu-jitsu e estudo da temporalidade e da quantificação das ações motoras na modalidade. Movimento & Perceção, 7(10), 263–281.
Detanico, D., Dellagrana, R. A., Athayde, M. S. da S., Kons, R. L., & Góes, A. (2017). Effect of a Brazilian Jiu-jitsu-simulated tournament on strength parameters and perceptual responses. Sports Biomechanics, 16(1), 115–126. https://doi.org/10.1080/14763141.2016.1206143
Diaz-Lara, F. J., Del Coso, J., García, J. M., & Abián-Vicén, J. (2015). Analysis of physiological determinants during an international Brazilian jiu-jitsu competition. International Journal of Performance Analysis in Sport, 15(2), 489–500. https://doi.org/10.1080/24748668.2015.11868808
Diaz-Lara, F. J., García, J. M. G. J. M. G., Monteiro, L. F., & Abian-Vicen, J. (2014). Body composition, isometric hand grip and explosive strength leg – similarities and differences between novices and experts in an international competition of Brazilian jiu jitsu. Archives of Budo, 10(1), 211–217. http://archbudo.com/view/abstract/id/10500
Dopsaj, M., Markovic, M., Kasum, G., Jovanovic, S., Koropanovski, N., Vukovic, M., & Mudric, M. (2017). Discriminación de diferentes Índices de estructura corporal de atletas de elite en deportes de combate medidos por el Método de Bioimpedancia de Múltiples Frecuencias. International Journal of Morphology, 35(1), 199–207. https://doi.org/10.4067/S0717-95022017000100033
Faro, H. K. C., Tavares, M. P. M., Gantois, P. M. D., Pereira, D. C., de Lima, M. N. M., de Lima, D., Daniel, D. G., & Fortes, L. S. (2020). Comparison of competitive anxiety and self-confidence in Brazilian Jiu-Jitsu skills levels: A cross-sectional in-event study. Ido Movement for Culture, 20(1), 30–39. https://doi.org/10.14589/ido.20.1.4
Ferreira Marinho, B., Vidal Andreato, L., Follmer, B., & Franchini, E. (2016). Comparison of body composition and physical fitness in elite and non-elite Brazilian jiu-jitsu athletes. Science and Sports, 31(3), 129–134. https://doi.org/10.1016/j.scispo.2015.12.001
Folmer, B., Dellagrana, R.A., Pereira de Lima, L.A., Herzog, W., Diefenthaeler, F. (2017) Analysis of elbow muscle strength parameters in Brazilian jiu-jitsu practitioners. Journal of Sports Sciences (2017). Dec;35(23):2373-2379. https://doi.org/10.1080/02640414.2016.1267388
Franchini, E., & da Silva, J. P. L. (2019). Performance, rating of perceived exertion and physiological responses during a Brazilian jiu-jitsu match: comparisons between winning and losing athletes. Sport Sciences for Health, 15(1), 229–235. https://doi.org/10.1007/s11332-019-00528-2
González Hernández, J., & Valadez Jiménez, A. (2016). Personalidad y respuesta psicológica en deportistas. Representación temporal y adaptativa del proceso persona-deporte. Retos, 30(30), 211–215. https://doi.org/10.47197/retos.v0i30.50267
James, L. P., Connick, M., Haff, G. G., Kelly, V. G., & Beckman, E. M. (2020). The Countermovement Jump Mechanics of Mixed Martial Arts Competitors. Journal of Strength and Conditioning Research, 34(4), 982–987. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000003508
Jensen, A. R., Maciel, R. C., Petrigliano, F. A., Rodriguez, J. P., & Brooks, A. G. (2017). Injuries Sustained by the Mixed Martial Arts Athlete. Sports Health, 9(1), 64–69. https://doi.org/10.1177/1941738116664860
Joel, G., Paiva, L., & Andreato, L. (2014). Blood lactate and rate of perceived exertion in Brazilian jiu-jitsu and Submission combats. Journal of Combat Sports and Martial Arts, 5(1), 7–10. https://doi.org/10.5604/20815735.1127446
Keating, T., Kennedy, E., & Rivera, A. (2011). Differences in Grip Strength, Adductor Strength and External Hip Rotation Range of Motion Between Trained Grapplers and Recreationally Trained Males. Journal of Strength and Conditioning Research, 25, S50–S51. https://doi.org/10.1097/01.jsc.0000395657.13917.80
Keikha, B. M., Yusof, S., & Jourkesh, M. (2015). The relationship between pre-competition state anxiety components and mood state sub-scales scores and the result of among college athletes through temporal patterning. International Journal of Sport Science, 5(1), 8–15. https://doi.org/10.5923/j.sports.20150501.02
Kohoutkova, J., Masaryk, P., & Reguli, Z. (2018). The experience of the state of flow in Brazilian Jiu-Jitsu. Ido Movement for Culture, 18(3), 1–6. https://doi.org/10.14589/ido.18.3.1
Kons, R. L., Orssatto, L. B. R., & Detanico, D. (2020). Acute performance responses during repeated matches in combat sports: A systematic review. Journal of Science and Medicine in Sport, 23(5), 512–518. https://doi.org/10.1016/j.jsams.2019.12.004
Kons, R. L., Athayde, M. S. da S., da Silva, J. N., Tavares, W. da S., & Detanico, D. (2017). Vertical jump performance in judo and Brazilian jiu-jitsu athletes: An approach with different training levels. Ido Movement for Culture, 17(4), 25–31. https://doi.org/10.14589/ido.17.4.5
Lan, M. F., Lane, A. M., Roy, J., & Hanin, N. A. (2012). Validity of the Brunel Mood Scale for use with Malaysian athletes. Journal of Sports Science and Medicine, 11(1), 131–135.
Lima, P. O. de P., Lima, A. A., Coelho, A. C. S., Lima, Y. L., Almeida, G. P. L., Bezerra, M. A., & de Oliveira, R. R. (2017). Biomechanical differences in brazilian jiu-jitsu athletes: the role of combat style. International Journal of Sports Physical Therapy, 12(1), 67–74. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28217417
Lo, C. K. L., Mertz, D., & Loeb, M. (2014). Newcastle-Ottawa Scale: Comparing reviewers’ to authors’ assessments. BMC Medical Research Methodology, 14(1), 1–5. https://doi.org/10.1186/1471-2288-14-45
Mancha Triguero, D., García-Rubio, J., & Ibáñez Godoy, S. J. (2019). Batería de test de campo para evaluar la condición física de jugadores de baloncesto: sbafit. / sbafit: a field-based test battery to assess physical fitness in basketball players. E-Balonmano.Com: Journal of Sports Science / Revista de Ciencias Del Deporte, 15(2), 107–126. https://go.openathens.net/redirector/leedsmet.ac.uk?url=http%3A%2F%2Fsearch.ebscohost.com%2Flogin.aspx%3Fdirect%3Dtrue%26db%3Ds3h%26AN%3D137837371%26site%3Deds-live%26scope%3Dsite%26authtype%3Dathens
Miarka, B., Fabricio B.D. Vecchio, Camey, S., Amtmann, & A., J. (2016). Comparisons:technical-tactical and time-motion analysis of mixed martial arts by outcomes. Journal of Strength and Conditioning Research, 30(7), 1975–1984.
Norambuena, Y., Winkler, L., Guevara, R., Lavados, P., Monrroy, M., Ramírez-Campillo, R., Herrera-Valenzuela, T., & Gajardo-Burgos, R. (2021). 5-week suspension training program increase physical performance of youth judokas: A pilot study. Retos, 2041(39), 137–142. https://doi.org/10.47197/retos.v0i39.78624
Ortiz Sánchez, J. A., Del Pozo-Cruz, J., Alfonso-Rosa, R. M., Gallardo-Gómez, D., & Álvarez-Barbosa, F. (2020). Efectos del sedentarismo en niños en edad escolar: revisión sistemática de estudios longitudinales. Retos, 2041(40), 404–412. https://doi.org/10.47197/retos.v0i40.83028
Øvretveit, K. (2018a). Anthropometric and physiological characteristics of brazilian jiu-jitsu athletes. Journal of Strength and Conditioning Research, 32(4), 997–1004. https://doi.org/10.1519/JSC.0000000000002471
Øvretveit, K. (2018b). Acute physiological and perceptual responses to Brazilian jiu-jitsu sparring: the role of maximal oxygen uptake. International Journal of Performance Analysis in Sport, 18(3), 481–494. https://doi.org/10.1080/24748668.2018.1493634
Øvretveit, K., Sæther, S. A., & Mehus, I. (2018). Achievement goal profiles, and perceptions of motivational climate and physical ability in male Brazilian jiu-jitsu practitioners. Archives of Budo, 14, 311–318.
Øvretveit, K., & Tøien, T. (2018). Maximal strength training improves strength performance in grapplers. Journal of Strength and Conditioning Research, 32(12), 3326–3332. https://doi.org/10.1519/jsc.0000000000002863
Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., Shamseer, L., Tetzlaff, J. M., Akl, E. A., Brennan, S. E., Chou, R., Glanville, J., Grimshaw, J. M., Hróbjartsson, A., Lalu, M. M., Li, T., Loder, E. W., Mayo-Wilson, E., McDonald, S., … Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 statement: An updated guideline for reporting systematic reviews. The BMJ, 372. https://doi.org/10.1136/bmj.n71
Peters, M. D. J., Godfrey, C. M., Khalil, H., McInerney, P., Parker, D., & Soares, C. B. (2015). Guidance for conducting systematic scoping reviews. International Journal of Evidence-Based Healthcare, 13(3), 141–146. https://doi.org/10.1097/XEB.0000000000000050
Prieto, A. J. M. (2015). Variables deportivas y personales en la ocurrencia de lesiones deportivas. Diferencias entre deportes individuales y colectivos. Retos, 28(28), 21–25. https://doi.org/10.47197/retos.v0i28.34819
Pinheiro, R. M., J. A. A., Morais, Yukio Asano, P. K., Pardono, Iorrany Raquel Castro Sousa, E., & Simões, H. G. (2011). Validade do teste de corrida de 1600m em estimar o VO2max em praticantes de Jiu Jitsu. Educação Física Em Revista, 5(2).
Rojas, J. A., Vazquez, L. del C. U., Sánchez, G. V., Banik, S. D., & S., J. A. (2012). Dinamometria de manos en estudiantes de Merida, México. Revista Chilena Nutrición, 39(3), 45–51.
Santos Silva Lopes, J., Monteiro de Magalhães Neto, A., Oliveira Gonçalves, L. C., Lourenço Alves, P. R., Castilho de Almeida, A., & Marlise Balbinotti Andrade, C. (2019). Kinetics of Muscle Damage Biomarkers at Moments Subsequent to a Fight in Brazilian Jiu-Jitsu Practice by Disabled Athletes. Frontiers in Physiology, 10(August), 2020. https://doi.org/10.3389/fphys.2019.01055
Silva, B.V.C., Marocolo Júnior, M., Rogério, F. C., Dias, I. S., Simim, M. A. M., & Mota, G. R. (2014). Testes Físicos Discriminam Praticantes de Brazilian Jiu-Jitsu? Revista Brasileira de Ciência e Movimento, 22(1), 90–96. https://doi.org/10.18511/0103-1716/rbcm.v22n1p90-96
Silva de Araújo, S., Marques, L., Gama de Matos, D., de Souza, R. F., Miguel-dos-Santos, R., Uilien de Oliveira, J., de Araujo, A. C., dos Santos Silva, R. J., Lopes dos Santos, J., Rodrigues Santos, C. R., Marçal, A. C., & Aidar, F. J. (2019). Avaliação da recuperação do nível de estresse e desempenho cardiovascular de atletas brasileiros de Jiu-Jitsu. / Evaluation of stress level recovery and cardiovascular performance of Brazilian Jiu-Jitsu athletes. Motricidade, 15(S3), 120–127. https://go.openathens.net/redirector/leedsmet.ac.uk?url=http%3A%2F%2Fsearch.ebscohost.com%2Flogin.aspx%3Fdirect%3Dtrue%26db%3Ds3h%26AN%3D139298351%26site%3Deds-live%26scope%3Dsite%26authtype%3Dathens
Slimani, M., Miarka, B., Briki, W., & Cheour, F. (2016). Comparison of mental toughness and power test performances in high-level kickboxers by competitive success. Asian Journal of Sports Medicine, 7(2). https://doi.org/10.5812/asjsm.30840
Spanias, C., Nikolaidis, P. T., Rosemann, T., & Knechtle, B. (2019). Anthropometric and Physiological Profile of Mixed Martial Art Athletes: A Brief Review. Sports, 7(6), 146. https://doi.org/10.3390/sports7060146
Stachoń, A., Burdukiewicz, A., Pietraszewska, J., & Andrzejewska, J. (2015). A comparative analysis of male judo and Brazilian jiu-jitsu practitioners based on motor performance and body build. Journal of Combat Sports and Martial Arts, 6(2), 53–58. https://doi.org/10.5604/20815735.1193158
Sterkowicz-Przybycien., K. L., & Fukuda, D. H. (2014). Establishing normative data for the special judo fitness test in female athletes using systematic review and meta-analysis. Journal of Strength and Conditioning Research, 28(12), 3585–3593.
Vicentini, L., & Marques, R. F. R. (2019). a Produção Científica Sobre O Jiu-Jítsu: Análise Dos Artigos, Teses E Dissertações Publicados Entre 1996 E 2016. Movimento (ESEFID/UFRGS), 24(4), 1335. https://doi.org/10.22456/1982-8918.83697
Villar, R., Gillis, J., Santana, G., Pinheiro, D. S., & Almeida, A. L. R. A. (2018). Association between anaerobic metabolic demands during simulated brazilian jiu-jitsu combat and specific jiu-jitsu anaerobic performance test. Journal of Strength and Conditioning Research, 32(2), 432–440. https://doi.org/10.1519/jsc.0000000000001536
Yates, J. M. P. (2017). Brazilian jiu jitsu: considerations for strength and conditioning training plan design. Journal of Australian Strength and Conditioning Needs, 25(4), 46–53.
Zambrano, L., & Manterola, C. (2016). Criterion-related validity of perceived exertion scales in healthy children: a systematic review and meta-analysis. Archivos Argentinos de Pediatria, 114(2), 120–128. https://doi.org/10.5546/aap.2016.eng.120
Downloads
Publicado
Como Citar
Edição
Secção
Licença
Direitos de Autor (c) 2022 Cristóbal R Riquelme-Hernández, Juan P Reyes-Barría, Tomas Herrera-Valenzuela, Rafael Zapata-Lamana, Daniel Esteban Reyes Molina, Igor Cigarroa
Este trabalho encontra-se publicado com a Licença Internacional Creative Commons Atribuição-NãoComercial-SemDerivações 4.0.
Autores que publicam nesta revista concordam com os seguintes termos:
- Autores mantém os direitos autorais e assegurar a revista o direito de ser a primeira publicação da obra como licenciado sob a Licença Creative Commons Attribution que permite que outros para compartilhar o trabalho com o crédito de autoria do trabalho e publicação inicial nesta revista.
- Os autores podem estabelecer acordos adicionais separados para a distribuição não-exclusiva da versão do trabalho publicado na revista (por exemplo, a um repositório institucional, ou publicá-lo em um livro), com reconhecimento de autoria e publicação inicial nesta revista.
- É permitido e os autores são incentivados a divulgar o seu trabalho por via electrónica (por exemplo, em repositórios institucionais ou no seu próprio site), antes e durante o processo de envio, pois pode gerar alterações produtivas, bem como a uma intimação mais Cedo e mais do trabalho publicado (Veja O Efeito do Acesso Livre) (em Inglês).
Esta revista é a "política de acesso aberto" de Boai (1), apoiando os direitos dos usuários de "ler, baixar, copiar, distribuir, imprimir, pesquisar, ou link para os textos completos dos artigos". (1) http://legacy.earlham.edu/~peters/fos/boaifaq.htm#openaccess